Vegan Beslenme
Vegan beslenme, hayvanlar üzerinde yapılan testler ve hayvansal içerikli gıdaların tüketilmemesi üzerine kurulu bir yaşam tarzıdır. Veganlar, bu beslenme tarzını sadece sağlık için değil, aynı zamanda çevre ve hayvanların korunması için de tercih ederler. Sağlıklı vegan beslenme, doğru besin seçimleri yaparak tüm besin ihtiyaçlarını karşılamayı hedefler. Vegan olanlar, birçok farklı besin kaynağından protein, demir, kalsiyum gibi besinleri alarak sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturabilirler.
Her geçen gün popülerliğini gittikçe arttıran veganlık kültürü ülkemizde de birçok insan tarafından tercih ediliyor. Veganlar, vegan beslenme hakkında bir beslenme tarzından daha çok bir yaşam felsefesi olduğuna inanıyor. Bunun sebebi vegan beslenme kültüründe hayvansal içerik bulunduran ve hayvanlar üzerinde deney yapan hiçbir markanın ürününün kullanılmamasıdır.
Veganlık, özellikle çevreyi ve hayvanları korumak için ortaya çıkmış bir felsefedir. Bu düzene ayak uydurmak için gündelik hayatlarında ve tüketim alışkanlıklarında seçici davranan veganlar özellikle de beslenme alışkanlıklarına dikkat etmektedir. Vegan beslenme, birçok insana karmaşık gibi görünse de aslında mantığını kavradıkça oldukça kolay benimsenebilen bir tüketim alışkanlığıdır.
Günümüzde veganlık ve vejetaryenlik felsefesinin oldukça popüler olması birçok insanın bu yaşam tarzları hakkında aklında soru işaretleri kalmasına neden olabilmektedir. Bu içerikte vegan beslenme ile ilgili aklınıza takılan soruya bu içerikte cevap bulabilirsiniz.
İlginizi çekebilecek diğer sağlık içeriklerimiz;
Vegan Beslenme Nedir?
Vegan beslenme ne demek? Vegan beslenme, hayvanların sömürülmesine karşı bir yaşam felsefesi olarak ortaya çıkmış bir beslenme tarzıdır. Veganlar, et, süt, yumurta, bal gibi hayvanlar vasıtasıyla elde edilen hiçbir besini tüketmezler. Vegan nedir? diye sorulduğunda ise, hayvanların her türlü yoldan sömürülmesine karşı çıkan ve bu felsefeyi yaşam biçimi haline getiren bireylere verilen isimdir. Veganlığın sağlık faydaları arasında düşük vücut kitle indeksi, düşük kan basıncı ve kalp hastalıkları, diyabet ve kanser gibi hastalıkların engellenmesi yer almaktadır. Ancak, vegan beslenme tarzında yeterli kalsiyum, demir ve B12 bulunmadığı için vitamin ve mineral desteği alınması gerekmektedir.
Bu beslenme tarzında et, süt, yumurta, bal gibi hayvanlar vasıtasıyla ve hayvanların doğrudan kesilmesiyle elde edilen hiçbir besin tüketilmemektedir. Tavuk, balık, sığır vs. hayvan etleri; süt, yoğurt, peynir kefir vs. süt ve süt ürünleri; hiçbir ay hayvanı, deniz canlısı ve daha birçok hayvansal içeriklerin tüketilmediği vegan beslenmede amaç, hayvanların her türlü yoldan sömürülmesine ve zulme uğramasına engel olmaktır.
Veganlığın insan sağlığına faydalı olduğu, düşük vücut kitle indeksi ve düşük kan basıncı sağladığı için kalp hastalıkları, diyabet ve kanser gibi hastalıkların oluşmasını engellediği düşünülmektedir. Ancak bu beslenme tarzında yeterli kalsiyum, demir ve B12 olmadığı için vegan bireylerin mutlaka vitamin ve mineral desteği alması uzmanlar tarafından önerilmektedir.
Vegan Beslenme Nasıl Olur?
Vegan beslenme nasıl olmalı? Vegan beslenmede genel anlamda bitkisel besinlerin tercih edildiği söylenebilir. Veganlar, kendi içinde farklı beslenme tarzlarına göre ayrılsa da genel olarak meyve, sebze, tahıllar, kuru baklagiller, tohum ve yağ gibi besinleri tüketmektedirler. Hayvansal gıdaların tüketilmemesi nedeniyle gerekli olan proteinin karşılanması için B12, D vitamini, demir, DHA, EPA, iyot, kalsiyum, çinko gibi vitamin ve mineraller kullanmaktadırlar. Omega yönünden zenginliği ile bilinen tohumlar da vegan beslenmede büyük önem taşımaktadır.
Gerekli besin değerleri vitamin mineral ve farklı besinlerle desteklendiği sürece vegan beslenmenin herhangi bir zararı olduğu söylenemez.
Veganlar Ne Yiyor?
Veganlar, hayvana ait hiçbir izin bulunmadığı ürünleri tüketmektedir. Bu bağlamda hayvanlar üzerinden elde edilen ürünlerin kullanımı da bu felsefenin dışındadır. Vegan beslenme hayvansal ürünlerin alternatiflerini kullanabileceğimiz yeni ürünlerin gelişmesinde de büyük fayda sağlamıştır. Özellikle badem, kaju, kavun çekirdeği gibi bitkileri kullanarak süt elde edilmesi ve herkes tarafından çok sevilen lahmacun, hamburger, çıtır tavuk gibi besinlere çok benzeyen sebze ve nohut ağırlıklı alternatiflerinin tüketiminde vegan yiyecekler yeni bir etki yaratmıştır. Bu beslenme tarzının farklı çeşitleri de bulunmaktadır, örneğin çiğ vegan beslenme ve glutensiz vegan beslenme gibi.
Genel anlamda vegan beslenmede tüketimi tercih edilen besinlerden bahsedecek olursak;
- Nohut, mercimek, fasulye, bezelye, barbunya gibi baklagiller,
- Sebzeler
- Yeşil bitkiler
- Soya ürünleri
- Kuruyemişler
- Kuru meyveler
- Bitkisel yağlar (Zeytin yağı, keten tohumu yağı vs.)
- Pirinç, yulaf, kino, mısır gibi tahıllar
- Bitter çikolata
- Tofu
Veganlar tarafından en çok tercih edilen besinlerdir.
Vegan Beslenme Sağlıklı mı?
Vegan beslenme, genel anlamda tüketilen birçok hayvansal gıdanın tüketimini engeller. Vegan beslenme tarzını benimsemiş bir kişinin genel olarak tüketebileceği besinler düşünüldüğünde insan vücudunda olumlu anlamda bir etki yaratabileceği söylenebilir. Baklagil, tahıl, sebze ve kuru yemiş tüketimini arttıran bu beslenme tarzının bilimsel olarak kanıtlanmış etkileri vardır.
Vegan sağlıklı mı? konusu, son yıllarda sıklıkla tartışılan bir konu haline gelmiştir. Bilimsel çalışmalar, dengeli bir vegan beslenmenin insan sağlığına olumlu katkılar sağlayabileceğini göstermiştir. Ancak, vegan beslenme tarzı ile ilgili olarak da bazı kaygılar bulunmaktadır. Vegan olmak sağlıklı mı? diye düşünüldüğünde akla takılan bu kaygılar, özellikle protein, kalsiyum ve bazı vitamin ve minerallerin yeterli miktarda alınamaması gibi durumlarda olumsuz etkiler yaratabilir. Bu nedenle vegan beslenmeyi tercih eden kişiler, dengeli bir beslenme planı oluşturarak gerekli olan tüm besin değerlerini almalıdırlar. Dengeli vegan beslenme tarzının sağlıklı olması, dengeli bir beslenme planı ile mümkündür.
Vegan beslenmenin lif, antioksidan ve yararlı bitki bileşenleri yönünden besin değerlerinin daha yüksek olduğu söylenebilir. Ancak, hayvansal gıdaların içerdiği protein, kalsiyum vb. vitamin ve minarellerin vegan beslenmede oransal olarak daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Bu durum insan vücudunda olumsuz bir etki yaratabilir. Bu nedenle gerekli ek gıda ve takviyelerin alınması önerilmektedir.
Vegan Beslenmenin Faydaları Nelerdir?
İşte bilimsel açıdan vegan beslenmenin faydaları;
- Vegan beslenme iyi bir kilo verme yöntemidir.
- Belirli besinler açısından zengin bir beslenme türüdür.
- Kan şekeri değerini düşürerek böbreklerinize faydalı bir beslenme tarzına geçiş yapabilirsiniz.
- Vegan beslenme kanser türlerinden koruduğu iddia edilmektedir.
- Kalp hastalıklarını önlemede faydalıdır.
Vegan Beslenmenin Zararları Nelerdir?
Vegan beslenmenin zararları ise şu şekilde sıralanabilir;
- Vegan beslenme, bazı vitamin ve mineraller bakımından eksik olabilmektedir. Bu mineral ve vitaminlerin takviye edilmesi önerilir.
- Hücre oluşumu ve onarımı için gerekli olan aminoasitler, insan vücuduna et se süt ürünlerinden sağlanan proteinler yoluyla girmektedir. Veganlar, yaşam felsefelerine dayanarak hayvansal kaynaklı hiçbir ürünü tüketmediği için gerekli protein alımını farklı yollardan sağlamalıdır.
- Vegan beslenme tarzını benimsemek, sağlıklı olacağınız anlamına gelmez. Veganlar da herkes gibi zararlı yiyeceklerin tüketimini aza indirgemeli ve yeterli oranda sebze-meyve tüketmelidir.
- Çocuklar ve hamileler veganlık felsefesini benimsemiş ise doktor ve diyetisyenlerden yardım almalıdır.
Vegan Beslenmeye Nasıl Başlanır?
Vegan beslenmeye başlamak isteyen bir bireyin ilk olarak kendini bu duruma fiziksel ve psikolojik olarak hazırlaması gerekmektedir. Hayvansal hiçbir gıdanın kullanılmaması gündelik hayatta tüketilen besinler düşünüldüğünde zor olabilir. Bu duruma adapte olabilmek için başlangıç olarak birtakım hayvansal besinlerin tüketimini sınırlayabilirsiniz.
Vegan Beslenmeye Başlamalı mıyım?
Vegan beslenme tarzına göre bir yaşam sürdürmek özen ve istikrarlılık isteyebilir. Bu nedenle bu felsefeyi benimseyecek olan bireyin olumlu olumsuz her koşulunu düşünerek karar vermesi en doğrusu olacaktır. Ayrıca veganlık, tüketilen ürünleri ve vücut sağlığınızı etkileyebilir. Bu nedenle doktorunuza danışmanızı önerebiliriz.
Vegan Beslenme Kilo Veridir Mi?
Vegan beslenme, sağlıklı bir kilo verme yöntemi olarak tercih edilebilir. Ancak, vegan beslenen bir kişinin de doğru besinleri tercih etmesi ve uygun porsiyonları tüketmesi önemlidir. Vegan beslenme ile kilo verme sürecinde, protein ve lif ağırlıklı besinler tercih edilerek, karbonhidrat ve yağ tüketimi sınırlandırılabilir. Bunun yanı sıra, konunun uzmanı bir diyetisyenden yardım alarak sağlıklı ve dengeli bir beslenme planı oluşturmak, kilo verme sürecinde başarılı olmanın anahtarlarından biridir.
Diyet Türleri
Vegan beslenme, son yıllarda giderek popüler hale gelen bir yaşam tarzı ve beslenme çeşidi olarak karşımıza çıkıyor. Hayvansal ürünleri tüketmeyi reddeden veganlar, bitkisel bazlı besinlere odaklanarak sağlıklı ve sürdürülebilir bir yaşam sürdürmeye çalışıyorlar. Ancak, vegan beslenme çeşitleri arasında farklı yaklaşımlar ve tercihler bulunuyor. Bazıları sadece bitkisel gıdalar tüketirken, bazıları ise vegan vejetaryen olarak süt, yumurta gibi hayvansal ürünleri sınırlı miktarda tüketebiliyorlar. Vegan yemekler de çeşitli tarifler ve lezzetlerle dolu. Sağlıklı ve lezzetli beslenme çeşitliliği için besin çeşitliliği, doğru besin seçimi ve dengeli bir beslenme planı oldukça önemlidir. İşte size Vegan Yemek Nedir? Sorusuna cevap niteliğinde vegan çeşitleri;
- Tam Gıda Diyeti: Bitkisel kaynaklı bütün besinlerin tüketildiği vegan diyetidir.
- Çiğ Gıda Diyeti: Yalnızca 48 derecenin altında pişirilmiş olan besinlerin tüketildiği diyet türüdür. Çiğ olan bütün meyve, sebze, yemiş, tohum ve bitkisel kaynaklı besinlerin tüketilmesini sağlar.
- 80/10/10 Diyeti: En bilinen vegan diyetler arasındadır. Fındık ve avakado gibi yağ yönünden yüksek içerikli olan besinlerin tüketimini sınırlayan bu diyette diğer bütün besinlerin tüketimi kabul görmektedir.
- Nişasta Çözeltili Diyet: Fındık ve avakado gibi yağ oranı yüksek besinlerin yerine mısır, pirinç, patates gibi karbonhidrat oranı yüksek besinlerin tüketimi ile oluşturulan diyet listesidir.
- Saat 16.00’ya kadar Beslenme: Akşam 16.00 itibariyle bütün yiyeceklerin tüketimini sınırlayan diyet türüdür.
- Gelişen Vegan Diyet: Bitkisel kaynaklı besinlerin çiğ veya az pişirilmiş vaziyette tüketimi ile oluşturulan bir diyettir.
Spor Yaparken Vegan Beslenme Mümkün mü?
Vegan beslenme ve spor yapmak için herhangi bir engel teşkil etmez. Sporcular, bitkisel protein kaynaklarının yanı sıra tahıl tüketimini arttırarak da bedenlerinin proteini işlemesi sağlamaktadır. Özellikle kas yapımına destek olan takviyeler, baklagiller tüketmek, yağ yerine kuruyemiş ve tohum tüketerek sağlıklı beslenebilirsiniz. Vegan beslenen birçok sporcunun olduğunu unutmayın. Önemli olan vücudumuz için gerekli ihtiyaçları doğru ve alternatif besinlerden karşılayabilmektir.
Vegan Beslenme ve Vejetaryenlik Arasındaki Farklar Nelerdir?
Vejetaryenler yalnızca et tüketiminin engellenmesini dikkate alan bir beslenme tarzı benimserken veganlar hayvan sömürüsüne sebep olan her türlü gıdanın, kozmetik ürünlerin vb. birçok işlem gören ürünün kullanımına karşı çıkan bir yaşam tarzı benimser. Vejetaryen ve vegan beslenme arasındaki bu ince fark aslında büyük farklılıklara neden olmaktadır.
Vegan beslenme ile ilgili bu bilgiler size yeterli gelmediyse Sağlık Bakanlığı‘ndan bilgi alabilirsiniz.
